Çevre ve Şehircilik bakanı Murat Kurum, Emine Erdoğan'ın öncülüğünde başlatılan Sıfır Atık projesi kapsamında düzenlenen Sıfır Atık Zirvesi'nde konuştu.
Doğal kaynakların giderek tükenmekte olduğunu ifade eden Kurum, 50 yıl öncesine göre bugün kişi başına enerji tüketiminin 3, hammadde kullanımının da 2 katına çıktığını vurguladı. Bu hızlı artışın durdurulamaması halinde daha yüksek rakamlar görüleceğine işaret eden Kurum, sadece alışkanlıkların değiştirilerek, hep birlikte bu sorunun çözebileceğini dile getirdi.
"PLASTİK POŞET DOĞAYA 100 YILDA KARIŞABİLİYOR"
Dünya Bankası raporlarına göre yılda 1,3 milyar ton olan evsel atık miktarının 2025'te, 2,2 milyar tona ulaşmasının beklendiğini aktaran Kurum, "Ülkemizde de benzer artışları görmek mümkün. 1995 yılında oluşan evsel atık miktarı 17 milyon ton iken 2015 yılına gelindiğinde evsel atık miktarının 31 milyon tona ulaştığı görülmektedir. 2023 yılında ise bu rakamın yaklaşık 38 milyon tona çıkacağı öngörülmektedir." değerlendirmesinde bulundu.
Kurum, atık su arıtma tesisi, mavi bayraklı plajlar, gemilerden atık alım hizmeti, katı atık düzenli depolama tesisleri gibi hizmetlerin detaylarını paylaşarak, "Çevre konusunda son dönemde yaptığımız çalışmalarla atığı öncelikli bir sorun olmaktan çıkarttık. Ve atığı hammadde ve yeni ürünlere dönüşecek bir kaynak olarak görmeye başladık." diye konuştu.
Bakanlık olarak, daha önce atıkların yönetimi konusundaki çalışmaları gözden geçirdiklerini anlatan Kurum, tespitlerle bu noktada neler yapabileceğini değerlendirip çözümler ürettiklerini, Sıfır Atık Projesinin de böyle ortaya çıktığını söyledi.
Bakan Murat Kurum, sıfır atığı, "Olabildiğince az tüketmek ve az atık oluşturmak, oluşan atıkları kaynağında ayrı biriktirmek ve toplamak, ayrı toplanan atıkları geri kazanım yapmak, organik atıkları kompost ve gübre olarak kullanmak düzenli depolamaya ve yakmaya hiç atık göndermemek." olarak tanımladı.
Konuşmasında "Neden sıfır atık?" sorusuna da yanıt veren Kurum, şöyle devam etti:
"Bilinçli üretim ve tüketimi sağlayarak, doğal kaynakları koruyarak israfı önlemek için, döngüsel ekonomi çerçevesinde atıkları hammadde olarak kullanarak, yeni iş imkanları oluşturmak ve gelişmiş ülkelerle rekabet edebilmek için, çevre ve insan sağlığını koruyarak, kirlilik giderlerini azaltarak çevreye verilen zararları gidermek için, vatandaşlarımızın duyarlılıklarını arttırarak, daha çevre dostu yaşam tarzına sahip olmak için Sıfır Atık sistemini uygulamaya koyduk."
Projenin geçen yıl Cumhurbaşkanlığı Külliyesinde ve Bakanlık hizmet binasında başlatıldığını aktaran Kurum, "Daha sonra çığ gibi büyüyen bu hareket bugün artık 7 bin 162 kamu kuruluşunda uygulanır hale geldi. Amacımız sıfır atık sistemini tüm Türkiye'ye yaygınlaştırmaktır." şeklinde konuştu.
Projenin hayata geçirildiği bir yılda 2, 2 milyon ton ambalaj atığı, 58 bin ton atık elektrikli ve elektronik eşya, 38 bin ton bitkisel ve 80 bin ton madeni atık yağ, 184 bin ton ömrünü tamamlamış lastiği kaynağında ayrı toplanarak geri kazandık ve bütün bunlardan sadece bir yıl içinde ekonomiye 3,5 milyar kaynak sağladık.
YÖNETMELİK 2019'DA DEVREYE GİRECEK
Projeyi başarıya götürecek en önemli konunun yerel yönetimlerin projeyi sahiplenmeleri olduğunu vurgulayan Kurum, belediyelerin sadece evsel atıkları toplaması ve düzenli depolamasının yetmeyeceğini kağıt-karton, plastik, metal cam gibi geri kazanabilir atıklar için de ayrı bir toplama sistemleri kurmaları gerektiğini ifade etti.
Bakan Kurum, 2019 yılı itibarıyla Sıfır Atık Yönetmeliğinin de devreye gireceğini anımsatarak, "Bu yönetmeliğe göre belediyelerimiz bundan sonra ikili toplama sistemine geçecek, atıkları ayrı toplamak için hizmet verecekler. Bu uygulamayı hayata geçirmeleri için belediyelere 2019 yılı sonuna kadar süre verdik. Belediyelerimizin uygulamalarını yakından takip ediyor ve destekliyor olacağız." dedi.
Sıfır atık uygulamasını her anlamda güçlendirmek için önemli çevresel sorun oluşturan plastik poşetler konusunda da çalışmalar başlattıklarını anlatan Kurum, "1 Ocak 2019 tarihi itibarıyla plastik poşetleri ücretli hale getiriyor ve plastik poşet kullanımını azaltmayı hedefliyoruz. Şu an için yıllık kişi başı 440 olan plastik poşet kullanımını, 2019 yılı sonu itibarıyla 90'a, 2025 yılı sonu itibarıyla da 40 adete düşüreceğiz ve yıllık poşet kullanımımızı süreç içerisinde çok daha fazla azaltacağız." ifadelerini kullandı.
