Dr. Buğra Gökce, konut arzının artmasının fiyatları ve kiraları düşürmeyeceğini belirterek bu durumu etkileyen temel nedenleri sıraladı.
Konut Arzının Fiyatlara Etki Etmeme Nedenleri
Dr. Gökce’nin açıklamalarına göre, konut arzının artışı fiyatlarda ve kiralarda düşüş yaratmıyor. İşte bu durumun nedenleri:
Orta ve Düşük Gelirli Vatandaşlar Konutlara Erişemiyor:
Yeni yapılan konutların fiyatları, orta ve düşük gelir gruplarının erişemeyeceği seviyede. Örneğin, 120 ay vadeli 2 milyon TL’lik bir konut kredisinin aylık taksidi 60 bin TL’den başlıyor. Çalışanlar, emekliler ve orta gelirliler bu yükü yaşam masraflarıyla birlikte karşılayamıyor.
Konutlar Yüksek Sermaye Sahibi Vatandaşlar Tarafından Alınıyor:
Arz edilen konutlar genellikle yatırım amacıyla yüksek sermaye sahipleri tarafından satın alınıyor. Bu durum, piyasadaki etkinin daralmasına yol açıyor.
Konutları Yabancılar Alıyor:
Vatandaşlık promosyonlu konut satışları gibi uygulamalar nedeniyle yabancı talebi devam ediyor. Döviz sahibi yabancıların konut alımı, fiyatları artırırken yerli vatandaşların erişimini zorlaştırıyor.
Düzensiz Göç Piyasayı Etkiliyor:
Düzensiz göç, konut talebini artırarak arzın yetersiz kalmasına neden oluyor. Gökce, bu durumu "Ne kadar su koyarsanız koyun, altı delik kova dolmuyor" sözleriyle özetledi.
Konut Sorununa Çözüm Önerileri
Dr. Buğra Gökce, konut piyasasındaki sorunların çözümü için şu önerilerde bulundu:
TOKİ’yi Sosyal Konut Üretimine Yönlendirmek:
TOKİ, asli işlevine dönerek sosyal konut üretmeli ve bu konutları barınma sorunu yaşayan vatandaşlara sunmalı.
Kiralık Sosyal Konut Üretimi:
Toplu konut projelerinde kiralık sosyal konutlara da yer verilerek dar gelirli vatandaşların barınma ihtiyacı karşılanmalı.
Kooperatifleri Desteklemek:
Konut üretiminde kooperatiflerin daha fazla rol alması için uygun koşullar yaratılmalı.
Düşük Faizli Uzun Vadeli Krediler:
Riskli yapılarda yaşayan vatandaşların evlerini yenilemesi için düşük faizli kredi imkânı sunulmalı.
Nitelikli ve Çeşitli Konut Üretimi:
Merkezi ve yerel yönetimler iş birliği ile emekli, öğrenci ve yeni evliler gibi grupların taleplerine uygun konutlar üretilmeli.
Yerlilik Oranını Artırmak:
İnşaat sektöründe yerlilik oranı artırılarak maliyetler dengelenmeli.
Avantajlı Konut Kredileri:
Düşük ve orta gelirli vatandaşlar için daha avantajlı konut kredisi koşulları sağlanmalı.
Kademeli Emlak Vergisi:
Boş kalan konutlar ve birden fazla gayrimenkul sahiplerinden daha fazla emlak vergisi alınarak kaynak yaratılmalı.
Yabancılara Konut Satışını Durdurmak:
Konut piyasası denge bulana kadar yabancılara konut satışının durdurulması ve düzensiz göçle mücadele edilmesi gerekiyor.
