Kamu bankalarında konut kredisi faiz oranları 0,99 seviyelerine geldi. Yeni ev alanlar bu orandan faydalanabilirken, daha önce yüksek faiz oranlarından konut kredisi kullananlar kredisini bu orandan yapılandıramıyor.





Konut kredisi yapılandırma (refinasman) nedir, tüketicinin hakları nelerdir? TC Merkez Bankası'nın faizleri 425 baz puan düşürmesinden sonra konut kredileride düşmeye başladı. Ağustos ayı itibari ile kamu bankaları konut kredisi faiz oranlarını 0,99 seviyesine indirdi.





Geçtiğimiz aylarda konut kredi faiz oranları % 2 seviyelerinin üzerini görmüştü.Ancak temmuz ayında Merkez Bankası faiz indiriminden sonra kamu bankaları psikolojik sınır olan % 1 seviyelerinin altına faiz oranlarını indirdi. Kamu bankalarında 0,99 seviyesine gerileyen konut kredi faiz oranları yeni ev alacak olanları harekete geçirdi. Kredisini yapılandırmak için harekete geçenler ise hüsrana uğradı. 





Konut kredisi faiz oranları özel bankalarda 1,40 seviyelerine kadar gerilemiş durumda ancak kamu bankalarında bu oran 0,99 olarak uygulanıyor. Dolayısıyla daha önce yüksek faiz oranlarından konut kredisi kullananlar kredilerini kamu bankalarında uygulanan 0,99 oranından tekrar yapılandırmak (refinansman) istiyor.Kamu bankaları ise 0,99 oranından kredi yapılandırmaya yanaşmak istemiyor.





Yüksek faiz oranlarından konut kredisi kullananlar kredilerini düştüğünde yeniden yapılandıracaklarını düşünerek kullanım yaptıklarını söyleselerde bankalar 0,99 seviyesini sadece konut alımı yapılırken kullandırıyor. 





Tüketicinin konut kredisini yapılandırmak için kendi bankası veya faizi düşük başka bir bankada kredisini yapılandırma hakkı bulunuyor. Bankanın vadesi 36 ay kalmış kredilerde %1, 36 aydan fazla vadesi kalmış kredilerde % 2 erken ödeme cezası talep etme hakkı bulunuyor.





Konut kredisi yapılandırma 6502 Sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında ki Kanunda düzenleniyor. 6502 Sayılı Kanunun Konut Finansmanı bölümünde 36 ve 37. maddede konut kredisinde faiz oranı ve kredinin erken ödenmesi / yapılandırma konusunda şu şekilde düzenleme bulunuyor.





Faiz oranı





MADDE 36 – (1) Kredilerde geri ödeme tutarlarının, finansal kiralama işlemlerinde ise kira bedellerinin anaparayı aşan kısmı bu madde kapsamında faiz olarak kabul edilir.





(2) Sözleşmede belirtilmek suretiyle konut finansmanına yönelik kredilerde ve finansal kiralama işlemlerinde faiz oranı sabit veya değişken olarak ya da aynı kredi için her iki yöntem esas alınmak suretiyle belirlenebilir. Faiz oranının sabit olarak belirlenmesi hâlinde, sözleşmenin kurulduğu tarihte belirlenen oran tarafların rızası dışında değiştirilemez. Oranın değişken olarak belirlenmesi hâlinde ise, başlangıçta sözleşmede belirlenen oran, dönemsel geri ödeme tutarı başlangıçta sözleşmede belirlenen azami dönemsel geri ödeme tutarını aşmamak koşuluyla ve sözleşmede belirlenecek yurt içinde veya yurt dışında genel kabul görmüş ve yaygın olarak kullanılan endekslerden en düşük olanı baz alınarak değiştirilebilir. Oranların değişken olarak belirlenmesi hâlinde bu yöntemin muhtemel etkileri konusunda tüketicilerin bilgilendirilmesi şarttır. Bu amaçlarla kullanılabilecek referans faizler ve endeksler Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası tarafından belirlenir.





Erken ödeme





MADDE 37 – (1) Tüketici, vadesi gelmemiş bir veya birden çok taksit ödemesinde bulunabileceği gibi, konut finansmanı borcunun tamamını erken ödeyebilir. Bu hâllerde, konut finansmanı kuruluşu, erken ödenen miktara göre gerekli tüm faiz ve diğer maliyet unsurlarına ilişkin indirim yapmakla yükümlüdür.





(2) Faiz oranının sabit olarak belirlenmesi hâlinde, sözleşmede yer verilmek suretiyle, bir ya da birden fazla ödemenin vadesinden önce yapılması durumunda, konut finansmanı kuruluşu tarafından tüketiciden erken ödeme tazminatı talep edilebilir. Erken ödeme tazminatı gerekli faiz indirimi yapılarak hesaplanan ve tüketici tarafından konut finansmanı kuruluşuna erken ödenen tutarın kalan vadesi otuz altı ayı aşmayan kredilerde yüzde birini, kalan vadesi otuz altı ayı aşan kredilerde ise yüzde ikisini geçemez. Oranların değişken olarak belirlenmesi hâlinde tüketiciden erken ödeme tazminatı talep edilemez.





6502 Sayılı Tüketici Kanunu, konut kredilerinde refinansman yapabilme hakkını tüketiciye veriyor. Tüketici, kredisini yapılandırma için bankaya başvurduğunda banka yapılandırmak istemediğinde işlem gerçekleşmiyor. Yapılandırma(Refinansman) işleminin gerçekleşmesi için bankanın tükecinin kredi yapılandırma istediğine onay vermesi gerekiyor.