İnşaat malzemelerindeki durdurulamaz yükseliş, belediye harçlarında ki açgözlü artışlar, zor bulunan inşaat işçisi, sigorta primleri, aylar-yıllar süren inşaat ruhsatı süreleri, beton lobisinin filmleri müteahhitleri bıktırdı. Birçok müteahhit konut yapmayı bıraktı…
Emlak Konut ile ortak iş yapan büyük müteahhitler hariç, konut üreterek yüksek karlar elde etmek imkânsız. Her yıl 650 bin civarında evliliğin, 1 milyonun üzerinde doğumun olduğu ülkemizde konut üretimi önemli bir ihtiyaç olmasına rağmen hep rant işi gibi görülmüş ve gerekli hassasiyet gösterilmemiştir…
Küçük ve orta ölçekli müteahhitlik özendirilip desteklenmeyerek hep hor görülmüştür. Aslında küçük parsellerin çoğunlukta olduğu büyük şehirlerde dönüşümü küçük çaplı müteahhitler ile gerçekleştiriyor. 1000-2000 konut yapmaya gücü olan müteahhide 20 dairelik çürük bir apartmanı dönüştürtemezsiniz. Küçük çaplı iş yapan müteahhitler kar edemediği için piyasadan çekiliyor. Bu konuya bir çare bulunmaz ise yaklaşan Marmara depreminde birçok insanımız enkaz altında kalacak.
Konut alımının bu kadar zor olduğu bir dönemde, hükümet yeni vergi düzenlemesi ile müteahhide ve dolayısıyla konut alıcısına yeni yük getirmeye çalışıyor. Kredi faizlerinin yüksekliği ve daire fiyatlarının da artmasıyla zaten daire alamayan vatandaş yeni vergi düzenlemesi ile dairenin yanından bile geçemeyecek. Bu gidişle 30 yıldır dönüştüremediğimiz çürük binalar, bir 30 yıl daha bekleyecek.
Daire satışlarında gerçek rakamların gösterilebilmesi için vergi sisteminde değişiklik yapılması lazım. İnşaat işlerinde birçok kalem maalesef faturalandırılamıyor. Bu durumu kanun yapıcı da maliye de biliyor. Buna rağmen gerçek değerlerden daire satışı yapılırsa o dairenin fiyatı %20 ile %40 arasında artacak…
Konut sorunun bitmesi için;
Ülke gerçeklerine göre inşaatta vergi sistemi tekrar gözden geçirilmeli.
İnşaat ile ilgili tüm harçlar en az 10 kat düşürülmeli.
Kıymetli hazine arazilerinde lüks konut yerine sosyal konut üretimine geçilmeli.
2 ay içinde inşaat ruhsatı veremeyen belediye cezalandırılmalı.
Kangren haline dönüşmüş imar sorunları biran önce çözülmeli.
Yerel müteahhitlik özendirilmeli.
Daire satışlarında tapu harcı alınmamalı.
Afganistan gibi ülkelerden inşaat işçisi getirilmeli.
İlk defa daire alacak olan vatandaşa uygun şartlarda Devlet bankasından 20 yıl vadeli kredi verilmeli.
Yerel belediyeler konut arsası üretmeli.
Konut alana vatandaşlık verilmemeli.
Şehir gelişim akslarına doğru büyütülmeli, şehir merkezlerine daha fazla yüklenilmemeli.
İsa Demir
25/05/2024
